اختصاصی میثاق: در 15 دسامبر گذشته جدیدترین کشور دنیا به سوی جنگ داخلی کشیده شد. در درگیری ها پیوسته باعث کوچ 1 میلیون نفر و کشته شدن بیش از 10 هزار نفر شد در حالی که بحران انسانی بسیاری دیگر را تهدید کرد. هم سودان جنوبی و هم جامعه جهانی آمادگی های لازم را برای جلوگیری و یا متوقف کردن جنگ داشتند (اما) نزدیک ترین متحدان این کشور کمترین پادرمیانی را در جهت جلوگیری از چند دسته شدن جنبش آزادی بخش مردم سودان(SPLM) کردند. SPLM و نیروهایش (SPLA) به سرعت از جنگ استقلال طلبانه همراه با تقسیمات گسترده بی نشانی دچار دودستگی شدند. اگر مداخلات اوگاندا و گروه های شورشی و شبه نظامیان نبود SPLA به احتمال زیاد قادر به حفظ و باز پس گرفتن دیگر سرزمینهای از دست داده می شد. خطر جنگ کشور را به چند تکه شدن تهدید کرد و جنگ را به مناطق دیگر می کشاند. حل و فصل درگیری ها فقط نیازمند توقق سریع نیست، بلکه به تعهد پایدار داخلی و بین المللی نیازمند است. حکومت شامل SPLM و SPLA (بعد از اینکه دچار اصلاحات شد) و روابط اشتراکی باید روی میز باشد. رهبران اجتماعی و مذهبی، جامعه مدنی و زنان در این فرآیند حیاتی هستند و نباید کنار گذاشته شوند.

اگر چه اختلافات در SPLM که منجر به جنگ شده، در اولویت سیاسی قرار دارد اما هدف گیری های قومی، بسیج جمعی و خشونت پیچیده که به سرعت موجب سطوح مخوف خشونت علیه غیرنظامیان، مانند قتلهای عمدی داخل کلیساها و بیمارستانها شده، هم باید مورد توجه قرار گیرد. عوامل قبیله «دینکا» از گارد ریاست جمهوری و دیگر ارگانهای امنیتی در خشونت سیستماتیک این روزها علیه قبیله «نوئر» در «جوبا» درگیرند. بازیگران مسلح از جمله «ارتش سفید نوئر» در پاسخ، دینکاها و دیگر شهروندان را در ده ها مکان هدف قرار داده اند. دیگر قبایل هم در حال کشیده شدن به درگیری ها هستند و امکان افزایش مداخله بیشتر خارجی هم وجود دارد.

سازمانهای منطقه ای، تشکیلات بین دولتی توسعه(IGAD) به سرعت واکنش نشان دادند. سه مامور شامل سفیر سیموم مسفین(اتیوپی)، ژنرال لازاروس سامبیوو(کنیا) و ژنرال محمد احمد مصطفی ال دهابی(سودان) بین جوبا و آدیس بابا، جایی که مذاکرات صلح انجام می شود، در رفت و آمد بودند وبالاخره پس از هفته ها فشار و مذاکره و توقف مخاصمات بدست آمد با این حال صلح بلافاصله نقض شد و جنگ ادامه پیدا کرد. اوگاندا همسایه سودان(یکی از اعضایIGAD) همانند نیروهای مرتبط با گروه های مسلح مخالف سودان به ویژه جنبش عدالت و برابری(JEM)، خیلی زود در حمایت از سودان جنوبی مداخله کرد که به نوبه خود ممکن است باعث حمایت دولت سودان از SPLA در میان اپوزوسیون ها شود. برنامه های اعلام شده برای نیروهای تحت رهبری IGAD که در مورد مواردی حیاتی هستند و نیز شکل و یافتن سوالها چشم انداز جنگ داخلی را حتی تا درگیری های منطقه ای بالا می برد.

ماموریت سازمان ملل در سودان جنوبی(UNMISS) تقریبا 70هزار شهروند در حال فرار از انتقام جویی های قومی را میزبانی می کند و این بد است که نیروهای حافظ صلح بدون اسلحه، در حالی که از غیرنظامیان حفاظت می کنند، با هزاران نیروی مسلح و نظامی درگیرند، خصوصا با توجه به اتفاق مرگباری که در جانگی اتفاق افتاد. این نیروها حداقل در 5 نقطه سودان جنوبی تحت حفاظت به دست بازیگران مسلح اطراف پایگاه های UNMISS هدف قرار گرفته و کشته شده اند.

لفاظی های متخاصمانه رو به افزایش مقامات دولتی و برخی از فرماندهان مخالف و... از چالشهای اصلی هستند و اولویت با این است که کشور به دو منطقه تحت حمایت نیروهای UNMISS تقسیم شود. این موجب می شود که یک بخش بی طرف باقی بماند و بخش دیگر را دولت حمایت کند. این تصمیم نقش خودش را برای سودان جنوبی روشن خواهد کرد و باید قبل از تمدید مجدد بررسی شود. همانطور که که مذاکرات صلح از حرکت باز می ایستد جنگ داخلی شدت می گیرد. برای جلوگیری از فاجعه بیشتر، رهبران این کشور و شرکای بین المللی آن به یک بازسازی اساسی در دولت نیاز دارند. پشتیبانی کردن از دولت در جوبا و پرداخت مشروعیت با دُزی از دیالوگهای سیاسی و خطی بر تقسیم قدرت، به درگیری ها پایان نخواهد داد.

حوزه های جدید باید به عنوان یک گفتمان ملی پذیرفته شود و دیدگاه های طرفین محترم شمرده شود، از جمله گروه های مسلح و جوامع ناراضی که فراسوی نیروهای SPLM و  SPLA قرار می گیرند، مانند زنان و به صورت کلی جامعه مدنی. این حوزه ها برای بازسازی SPLM حیاتی هستند، افزایش فضای دموکراتیک داخل و خارج حزب، تهیه پیش نویس یک قانون اساسی ملی و آماده شدن برای انتخابات ملی معتبر ضروری است.اگر این پروسه دوام داشته باشد آنها قادر نخواهد براساس جدول زمانی قبل از جنگ حرکتی انجام دهند. تعهدات سیاسی باید با واقعیت های جدید مطابق باشد. اگر این حل و فصل منجر به صلح پایدار شود، این کشور به بازسازی اساسی حکومت در درون و بین نخبگان نیاز دارد.