سید محسن موسوی در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، درباره اولویتهای مستندسازی بحران، گفت: مهمترین موضوع در مستندسازی بینالمللی و بحران، موج افراطیگری مذهبی است که در لبنان، سوریه، افغانستان، پاکستان، مصر و عراق دیده میشود و کشورها را به سمت جنگ داخلی میبرد.
وی افزود: شهروندان عادی ما یک آگاهی نسبی درباره این موضوع دارند اما دلایل حمایت ما از عراق و سوریه و تاکیدات رهبری بر روی مبحث شیعه و سنی به خوبی برای ما جا نیافتاده است. هنوز ابعاد این مسئله و عمق فاجعهای که میتواند حتی شهروندان ایرانی را نیز درگیر کند، برای جامعه ما ملموس نشده است.
کارگردان مستند «فلسطینیهای سوریه» اضافه کرد: اولویت اول ما در حوزه مستند بحران ترسیم این واقعیت است. درست است که ما مشکلات اقتصادی و فرهنگی داریم اما این موج افراطیگری میتواند برای ما مشکلات امنیتی و جنگ داخلی به بار آورد. اگر یک فیلمساز فکر میکند رسالتی نسب به جامعه، کشور و منطقه خودش بر دوش دارد، باید این فضا را ترسیم و تلطیف کند.
موسوی در خصوص اهمیت نگاه مدیران فرهنگی به سینمای مستند گفت: من سال گذشته در جشنواره فجر به دبیر این جشنواره که خودش هم مستندساز بود گفتم که ما مستندسازان بهترین سالهای زندگی خودمان را صرف میکنیم و پس از هزاران کیلومتر سفر فیلمی در مورد جنگ میسازیم ولی اکران فیلمها در جشنواره ضعیف است. دبیر جشنواره گفت من خودم مستندساز هستم، وقتی فیلم مستند میبینم خوابم میبرد. به او گفتم وقتی پای بعضی فیلمهای بیگ پروداکشن داستانی هم مینشینیم خوابمان میبرد. این حرف شما درست نیست، خیلی از فیلمهای مستند را وقتی میبینیم تازه از خواب بیدار میشویم و در زندگیمان تحول ایجاد میشود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: مدیران فرهنگی نباید کار فرهنگی کنند بلکه باید فرهنگ سازی کنند. مدیران با معرفی فیلمها در سینماها و تخصیص یک زمان مندی مشخص در تلویزیون میتوانند آثار مستندسازان را به دست مردم برسانند. در کشور ما هنوز فیلمهای مستند را تنها با مستند حیات وحش میشناسند و این یعنی مردم ما پتانسیل عظیم تحلیلهای سیاسی اجتماعی را در دست نداشته و یا از تحلیلهای زرد شبکههای داخلی و خارجی تغدیه کنند.
کارگردان مستند «به نام آزادی» افزود: سال گذشته به ونزوئلا رفتیم که در فاصله 15 هزار کیلومتری ایران است. یکسال تحقیق میدانی و کتابخانهای کردیم و دوبار به ونزوئلا سفر کردیم تا در آنجا مستند بسازیم. قرار بود مستند ما در شبکه فرامنطقهای آمریکای جنوبی پخش شود ولی ما گفتیم اول صدا و سیمای جمهوری اسلامی باید این مستند را پخش کند. اما وقتی مستند را به ایران آوردیم به دلیل محافظه کاری پخشش نکردند. این فیلم در جشنواره فجر و سینما حقیقت به بخش مسابقه رفت و در جشنواره فیلم کوبا برگزیده شد و نامزد جایزه یونسکو بود اما باز هم پخش نشد. تا اینکه ونزوئلا به هم ریخت و نیاز بود که از طریق یک فیلم مستند تحلیلی درباره این کشور به مردم ارائه شود. این بار صدا و سیما بدون اینکه حتی یک خبر از این مستند بزند یا تیزری از آن پخش کند در سکوت خبری پخشش کرد و همه چیز تمام شد.
موسوی در ادامه گفت: با این برخورد صدا و سیما، همه زحمات آدم با هیچ روبرو میشود. خوب این مستند را در یک باکس درست پخش کنید یا از مستندساز دعوت کنید تا در مورد آن توضیحاتی دهد. یک مستند زیر متن و حرفهای ناگفته زیادی دارد که میتواند بازگو شود و تاثیرگذار باشد. این وضعیت صدا و سیمای ماست. در اکران فیلمهای مستند در سینماها نیز دچار مشکل دیگری هستیم.
وی اضافه کرد: به اشتباه فیلمهای مستند را فقط در سینما سپیده اکران کردیم و شکست خوردیم. این کار مثل کانالیزه کردن قرآن در شبکه قران بود. باید پخش فیلمهای مستند در سینماهای مختلف و در لابهلای فیلم مهم انجام شود. باید در سینماهای درست و سانسهای خوب این اکرانها صورت گیرد.
این مستندساز در پایان تصریح کرد: مدیران سینمایی ما باید ببینند چه میشود که سینمای مستند آلمان خیلی قویتر از سینمای داستانی این کشور است، چه میشود که فیلمهای
مستند مایکل مور در آمریکا خیلی بیشتر از بسیاری از فیلمهای داستانی فروش میکند؛ اما متاسفانه با یک نگاه منفعلانه به سینمای مستند هنوز فکر میکنند 50 سال پیش است و به دنبال سینمای بدنه و آن هم در شکل نازلش هستند.