قسمت نوزدهم برنامه «راز» با موضوع «سوریه
نگاهی از درون» با اجرای نادر طالب زاده و با حضور «سید محسن اصغرزاده»، «محسن اسلام
زاده» مستندسازان مرکز فرهنگی میثاق و «مرتضی شعبانی» روی آنتن شبکه چهار رفت. این برنامه را «کوین برت» نویسنده و کارشناس مطالعات اسلامی از مدیسون
ویسکانسن و «تیری می‌سان» فرانسوی خبرنگار و تحلیلگر سیاسی از بیروت به صورت مجازی
همراهی کردند.
شعبانی در ابتدای گفته هایش به این نکته
اشاره می کند که جنگ سوریه یک جنگ مذهبی نیست، جبهه استکبار در رسانه ها جنگ را مذهبی
اعلام می کنند تا بتوانند مسلمانهایی را که در غفلت زندگی می کنند به این نقطه بسیج
کنند، رسانه ها اتفاقات سوریه را عکس واقع نشان می دهند. تروریستها در مساجد بمب گذاری
می کنند ولی آنها نشان می دهند که این مردم هستند که مقابل حکومت سوریه ایستاده اند.
طالب زاده در ابتدای صحبتش یادی از «شهید
ابراهیم اصغرزاده» برادر محسن اصغرزاده می کند، کلیپی از شهید و پشت صحنه فیلم «موج
مرده» پخش می شود، جایی که اصغرزاده به شعبانی جوان حفظ حرمت دوربین را یادآور می شود.
محسن اصغر زاده درباره ساخت اثر با محوریت
سوریه گفت: این کار برایم بیشتر دغدغه شخصی بود...برای گزارش تاریخ نباید به اخبار
رسانه ها بسنده کرد، مستند ساز توان دیگری دارد برای تحلیل و بررسی، آن هم از نزدیک
و بدون واسطه...مستند ساز بالفعل تاریخ نویس معاصر است
و به طور بالقوه تحلیگر ارشد مکان‌هایی است که برای مستندسازی‌اش می‌رود، بسیاری ازدیپلمات‌ها
نمی‌توانند مثل مستندسازان بی‌پرده صحبت کنند و همین بی‌واسطه کار کردن برایمان مهم
بود.
محسن اسلام‌زاده نیز در خصوص فرآیند مستندسازی
اظهارکرد: روزهای درخشانی را در حوزه مستندسازی می‌بینیم، بچه‌ها با وجود امکانات اندک
پا به پای غربی‌ها فیلم می سازند، اما آنها احتیاج به تحویل گرفته شدن آثارشان دارند...آرزو
داریم مانند سید ابراهیم اصغرزاده فیلم بسازیم.
در ادامه «کوین برت» نویسنده و کارشناس
آمریکایی که به صورت زنده با برنامه ارتباط تصویری برقرار می کند او به مقاله‌ای که
نوشته اشاره کرده و می گوید: اتحادیه اروپا به حزب الله لیبل تروریست بودن می‌زند و
این در حالی است که حزب الله مستقیم با القاعده می‌جنگد. فکر می کنم این برچسب گذاری
از سوی اتحادیه اروپا تعجب آور است.
او ادامه می دهد: دلیل اتحادیه اروپا برای
قراردادن حزب الله در شاخه تروریستها این بوده است که در سوریه مداخله کرده و در مقابل
القاعده ایستاده است. برت به سخنان بوش بعد از 11 سپتامبر اشاره می کند که گفته
بود «شما یا با ما هستید یا با آنها» و این آنها یعنی القاعده. به ما گفته شده که القاعده
نماد تمام عیار تروریست است و این گروه عامل حمله به برجهای دوقلو است.
برت ادامه داد: آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها
از جبهه النصره-وابسته به القاعده- هستند حمایت می‌کند، ما به نقطه‌ای رسیدیم که در
مبارزه با تروریسم نوعی تزویر می بینیم و این برایمان غیرقابل باور است.
برت ادامه می دهد: رسانه‌ها در مخفی کردن
مسائل جاری سوریه موفق نبودند و مردم آمریکا دچار نوعی سرگیجه شدند که چرا آمریکا درگیر
مسائل سوریه شده است. آمارها نشان می‌دهد حدود دو سوم مردم آمریکا با مداخله آمریکا
در سوریه مخالفند. به نظر می‌رسد رسانه‌ها توانستند نوعی ابهام به وجود بیاورند. شبه
نظامیان سوری افراد القاعده هستند اما آنها نتوانستند واقعیت‌های جاری سوریه را به
طور کامل مخفی کنند.
برت درپاسخ به اینکه پیش بینی شما از اتفاقات
آینده سوریه چیست، گفت: به نظرم شبه نظامیان سوری در حال باختن هستند...اگر بشار وعده‌های
خودش را در مورد عفو عملی کند و اجازه دهد افراد سلاح خود را زمین بگذارند و جزوی از
مردم شوند و به زندگی خود ادامه دهند، امکانش هست که تروریستها تسلیم شوند. بشار اگر
بتواند فضای سیاسی سوریه را تا پس از ریاست جمهوری دوباره باز کند، فکر می‌کنم فضای
خوبی در سوریه به وجود بیاید و همه از آن حمایت کنند.
در ادامه کلیپی از مستند «آقای ژنرال» اثر مشترک شعبانی و «احسان اصغر زاده»-که در برنامه حضور ندارد-به کارگردانی
پخش می شود. در فیلم که درباره پاکسازی یک روزه منطقه ریف دمشق و یکی از اردوگاه‌های
فلسطینی در جنوب دمشق است، بازگشت آوارگان سوری به خانه هایشان و نوع مواجه مردم
با تروریستهای اسیر شده را می بنیم.
شعبانی به زندگی اردوگاهی فلسطینی ها در
سوریه اشاره می کند و اینکه زندگی برای آنها در سوریه با سایرکشورها تفاوت دارد. تنها
کشورهایی که به فلسطینی ها حق زندگی می دهند سوریه و لبنان هستند. آنها در سوریه حق
کار، زندگی و مالکیت دارند و تنها شناسنامه سوری ندارند. سران فلسطین و حماس سال ها
در سوریه بوده اند و در آنجا رشد کرده اند و حیات و ممات آنها وابسته به سوریه است.
جنگ سوریه به ضرر فلسطینی ها تمام شد.
شعبانی اضافه می کند: یکی از اتهامات محمد
مرسی رئیس جمهور مصر ارتباط با او گروه حماس است؛ یعنی اگر یک رئیس جمهور با یک گروه
فلسطینی ارتباط برقرار کند، متهم شناخته می شود.
محسن اصغرزاده تحلیلی ارائه می دهد و
می گوید: جنگ سوره باعث پراکندگی فلسطینیان به کشو‌های مجاور شد و نکته اینجاست که
هیچ کشور عربی جز لبنان، آنها را نمی‌پذیرد. سوریه به عنوان تنها دولت غیر خائن به
آرمان فلسطین با جنگ دچار مخاطره شد و 500 هزار نفر از فلسطینیان به لبنان رفتند. این
جنگ مذهبی نیست بلکه کاملا سیاسی و برای حذف دولت فلسطین و محدودتر کردن آوارگان فلسطینی
است.
او به علت‌های کم کاری در حوزه مستند اشاره می کند که این
مسأله به نگاه انفعالی ما نسبت به خودمان باز می‌گردد. سریال‌های کره‌ای در تلویزیون
ما پخش می‌شود اما مستند نه. نگاه داستانی زده مدیران به مخاطب تحمیل می‌شود و پیوند
مخاطب با واقعیت‌های موجود در منطقه از بین می‌رود و این دیدگاه با نظریه امام خمینی
که تلویزیون را یک دانشگاه عمومی می داند، فاصله دارد... باید باور داشته باشیم که می‌توانیم جریان ساز باشیم و این کار فراتر از
کار صدا و سیماست. ما کاری را با آقای اسلام‌زاده در دانشگاه بولیواری شهر کاراکاس
تولید کرده و نمایش دادیم و با پرفسور زامبرانو صحبت کردیم. او معتقد است رسانه‌های
امپریالیستی ایالات متحده با نوعی فضاسازی رسانه‌ای زمینه‌ای را برای دولتمردان آمریکایی
و نقش آفرینی‌شان فراهم می‌کنند. این نقش آفرینی نه تنها می‌تواند بازار تسلیحاتی آمریکا
را گرم کند بلکه استیلای سیاسی این کشور را در منطقه محقق و دولت مقصد را تخریب می‌کند.
اسلام زاده اظهار کرد: در این چندسال
40 مستند ساخته ایم و در جشنواره های مختلف جایزه گرفته اند. بسیاری از مستندسازها
جانشان را کف دستشان می گذارند تا اثری بسازند که در نهایت خود را دنباله رو شهید آوینی
بدانند. در بسیاری از فستیوالها که ما حضور داشتیم حتی فیلمسازان بی.بی.سی به ما
احترام می گذاشتند و این برای خود ما هم تعجب آور بود. اگر به فیلم سازان جوان بها
دهیم، تبدیل به فیلمساز بین‌المللی می شوند. باید یک نفر بیاید اینها را سازماندهی
کند.
اصغرزاده هم افزود: این جنگ یک سر باخت-
باخت برای مسلمانان و یک سر برد-برد برای جبهه استکبار دارد. یعنی اسلحه آمریکا و منابع
آنها خریده می‌شود و نهایتا آنها تعیین کننده هستند. یعنی آمریکا نائبی مثل رژیم ضد
سلطنتی عربستان و امیر قطر را برای جنگ انتخاب کرده است تا عقاید مردم خیراندیش نسبت
به بشار تغییر کند و سخت‌تر شود.
این مستندساز به اینکه تمام جنگ‌های آمریکا
مقدمه سازی رسانه‌ای اشاره ای تاریخی کرد و افزود: از سال 1846 که آمریکا رسما به وجود
آمد؛ این دولت به مکزیک اتهام می‌زند و نیمی از خاک این کشور را ضمیمه خودش می‌کند.
پس از آن آمریکا و رسانه‌های آمریکایی جوسازی‌هایی علیه اسپانیا انجام می‌دهند و با
این کشور وارد جنگ می‌شوند. آمریکا تا به حال 15 جنگ را به راه انداخته و با توجه به
اقتضائات رسانه‌ای هر کشور مقدمات رسانه‌ای خاصی را برای این جنگ‌ها فراهم می کند.
آمریکا تا سال 42 اتهام کمونیست را بر شانه ما سوار می‌کرد اما الان به نام تروریست
با ما مبارزه می کند. در هر صورت ما نباید از نقش رسانه‌ها و جریان سازی آنها غافل
باشیم و باید در این عرصه مشارکت کنیم.
مهمان آنلاین بعدی برنامه «تیری می‌سان»
خبرنگار، تحلیلگر سیاسی فرانسوی مقیم دمشق است که از بیروت با برنامه ارتباط
برقرار می کند. نویسنده کتاب «دروغ بزرگ» درباره 11 سپتامبر در پاسخ به اینکه چرا
شاخه نظامی حزب ا... اکنون از سوی اتحادیه اروپا در لیست تروریستها قرار گرفته
گفت: آنها ادعا می کنند حزب الله در حملات علیه اتباع اسرائیلی در بلغارستان مشارکت
داشته این موضوعی است که اصلا ثابت نشده است.
تحلیگر سیاسی بیروت افزود: من از تصمیم
اتحادیه اروپا تعجب کردم امکان قضاوت کردن در مورد مسأله‌ای که هنوز ثابت نشده است،
مسخره و مضحک است. این با آرمانهای اتحادیه اروپا در تضاد است.
او در پاسخ به سوال طالب زاده مبنی بر
اینکه چه کسانی می توانند واقعیت قضیه را روشن کنند می گوید: متأسفانه رسانه‌های اتحادیه اروپایی که در ناتو و اسرائیل کار می
کنند تحت کنترل شدید هستند و به همین دلیل توضیح واقعیت‌ها برای مردم اروپا بسیار دشوار
است. تنها راه مردم استفاده از اینترنت است.
می‌سان به حضور تکفیری ها در سوریه
اشاره می کند و می گوید: من در ابتدای جنگ لیبی مطلبی در این مورد نوشتم اما کسی توجهی نکرد. وقتی بهار عربی رخ داد،
عده‌ای از تکفیری‌ها وارد سوریه شدند آنها مردم را در خیابان‌های سوریه هدف قرار می‌دهند.
می سان که نزدیک به 2 سال در دمشق
زندگی کرده در پاسخ به اینکه چند درصد مردم سوریه از بشار اسد حمایت می کنند گفت:
به نظرم میزان حمایت از دولت سوریه در خیابان‌های دمشق زیاد است، مردم واقعیات‌های
کشورشان را می دانند. شاید اوضاع کمی در حومه دمشق متفاوت باشد اما در پایتخت
اوضاع متفاوت است. نگاه دولتهای غربی با مردم متفاوت است، اکثر مردمی که به شبه
نظامیان ملحق شده بودند دوباره به آغوش سوریه برگشته اند.
اصغر زاده هم در ادامه اشاره می کند که
حزب ا... اگر هم مبارزه ای دارد کاملا خیرخواهانه، به نفع مردم و انسانی است. در
ادامه کار بخشی مستندی پخش می شود در مورد یک جوان مسیحی که در برابر تروریستها از
یک مسجد دفاع می کند و شهید می شود.
می سان در خصوص اینکه گروهک تروریستی
مجاهدین خلق از لیست تروریستها خارج شده اند ولی نام حزب ا... در لیست قرار گرفته
گفت: مجاهدین خلق یکی از بدنام ترین گروه های تروریستی هستند در حالی که حزب ا...
یک گروه مقاومت ملی است و مشروعیت آن به اندازه نیروهای مسلح لبنان است. حزب در
مقابل القاعده ایستاده، آنها می خواهند با این کار بر ایران فشار وارد کنند، این
مساله روشن است، وازه تروریست مصادره به مطلوب شده است.
از یکی از آثار محسن اسلام زاده هم برای
اولین بار برده برداری می شود. این مستند که تصاویر آن در اختیار هیچ شبکه ای قرار
ندارد در مورد کشتار افغانیهایی است که در اعتراض به قرآن سوزی «تری جونز» کشیش
مسیحی روبروی دفتر مقر سازمان ملل در افغانستان تجمع کرده بودند. در تصاویر می
بینیم درست کنار محسن اسلام زاده تیری به سر یکی از حاضرین اصابت می کند، سختی و ارزش
کار اسلام زاده اینجا مشخص می شود.
یاسین پورعزیزی